Αρχιμηνιά...

κι αρχιχρονιά!

Πολλές Ευχές!

To blog πάει διακοπές. Θα επανέλθει σε δεκαπέντε ημέρες, στις 2 Ιανουαρίου, για να γιορτάσουμε μαζί τα γενέθλιά μου ως blogger. Σας εύχομαι να περάσετε καλά. Τα σχόλια όλων των post θα μείνουν ανοιχτά.

Αντί για τα συνηθισμένα αγγελούδια, σας αφιερώνω μία φωτογραφία από ευχετήρια κάρτα του Σωματείου «Η Όπερα και η Σύρα». Απεικονίζει την αίθουσα του θεάτρου «Απόλλων» της Ερμούπολης, που ιδρύθηκε το 1862. Εκεί, την Τετάρτη 11 Νοεμβρίου του 1925, η μητέρα μου Τόλια Καλβοκορέση (στο πιάνο) και η αδελφή της Μαρία (τραγούδι) έδωσαν συναυλία (φυσικά για φιλανθρωπικό σκοπό – μαζί με άλλες δύο νέες σπουδαγμένες ερασιτέχνιδες). Έργα Bach, Beethoven, Gluck, Mascagni, Gounod, Rachmaninoff, Puccini, Scriabin.

Καλές γιορτές και καλή χρονιά!

Και για όσους δεν τις γνωρίζουν ή θέλουν να τις ξαναθυμηθούν - οι "7 Χριστουγεννιάτικες Ιστορίες" είναι ΕΔΩ.

Σύγκριση φωτοκινητών

Για χάρη του Harry



Sony Ericsson K550i Cybershot, Autofocus, 2 Megapixel, 180 €.




Sony Ericsson K810i Cybershot, Autofocus, 3.2 Megapixel, 280 €.




Nokia N95 8GB, Autofocus, 5 Megapixel, 736 €.

To Nokia βγάζει πάντα πιο ψυχρά χρώματα - εδώ όμως άλλαξε και το φως και τα παρακρύωσε. Για εκτίμηση της ανάλυσης και της ευκρίνειας, κάντε κλικ σε κάθε φωτό. Ta S/E γενικά έχουν υψηλό χρωματικό κορεσμό - υπερβολικό στην πρώτη φωτογραφία. Δεν έκανα καμία επεξεργασία.

Το πολυμηχάνημα

(Kάντε κλικ στην φωτογραφία).

'Ενας κατάλογος με όλες τις δυνατότητες του νέου Nokia N95 8GB θα έπιανε δύο - ίσως και τρεις - δακτυλογραφημένες σελίδες. Εξαίρετη φωτογραφική μηχανή 5 Megapixel (φακός Carl Zeiss)+ flash, βίντεο κάμερα σε ποιότητα DVD, GPS, multimedia player, δέκτης ραδιοφώνου, δικτυακή παιχνιδομηχανή n-Gage, Quickoffice με όλες τις λειτουργίες (Word, Excel, Powerpoint, κλπ.), Wi-fi, Internet Radio, άμεση σύνδεση με YouTube, εξαίρετο Internet browsing. Φυσικά Bluetooth και Infrared - και καπάκι 8 Giga αποθηκευτικός χώρος...

Α, ναι - κάνει και τηλεφωνήματα...

Σε σχέση με το απλό Ν95, έχει διπλασιαστεί η RAM για πιο άνετη πλοήγηση στο Internet, έχει 20% μεγαλύτερη οθόνη, ζυγίζει 8 γρ. παραπάνω (128) και έχει λύσει το πρόβλημα με την διάρκεια της μπαταρίας.

Το αστείο κοστίζει 740 € - χωρίς σύνδεση- αλλά, αν τα διαθέτει κανείς, δεν θα πρότεινα άλλο χριστουγεννιάτικο δώρο.

Είναι slide προς δύο κατευθύνσεις - από την μία βγάζει ένα άνετο πληκτρολόγιο και από την άλλη τα κλασικά κοντρόλ για multimedia (play, pause, stop, fast forward, fast backwards). Εκεί αλλάζει αυτόματα και η οθόνη από portrait σε landscape.

Μερικές φωτογραφικές δοκιμές: Δεξιά βλέπετε μία δύσκολη φωτογραφία σε χαμηλό φωτισμό, χωρίς φλας. Είναι οι πολυτελέστατες τουαλέτες του "Le café d’Athènes" που αντικατέστησε το Zonar's. Κάτω βλέπετε ένα κομμάτι φωτογραφίας σε μεγέθυνση (ολόκληρη την βλέπετε στην οθόνη του κινητού επάνω. Ως γνωστόν οι οθόνες, λόγω γραμμών, βγαίνουν πάντα φλου). Πάντως η ανάλυση αντέχει και μεγέθυνση πολύ μεγαλύτερη.

Μειονέκτημα της φωτογραφικής μηχανής: αργεί να εστιάσει. Παίρνει όπως όλες οι compact την φωτογραφία σε δύο κινήσεις. Πρώτα νετάρει, στην μισή διαδρομή του πλήκτρου, και μετά τραβάει. Για γρήγορα θέματα δεν ενδείκνυται: το παιδάκι ή το γατάκι θα έχουν φύγει από το πλάνο... (Οι αντίστοιχες μηχανές της Sony Ericsson είναι πιο γρήγορες - αλλά μόνον οι SLR προλαβαίνουν τα πάντα).

Αντίθετα το βίντεο είναι καλό και με ανεκτό ήχο (αν σκεφθεί κανείς πως έρχεται από μικρόφωνο τηλεφώνου...).

Άλλο μειονέκτημα: λόγω τεράστιας μνήμης, δεν παίρνει κάρτα δεδομένων. Που σημαίνει πως δεν υπάρχει η ευελιξία του να βγάλεις την κάρτα και να την διαβάσεις σε card reader (π. χ. σε desktop που δεν έχει bluetooth ή σε εκτυπωτή). Ευτυχώς έχω στην τσάντα μου ένα μικρό καλώδιο mini USB - 10 πόντους - και πορεύομαι. Διότι - και αυτό είναι πλεονέκτημα - και τα ακουστικά συνδέονται σε κανονική είσοδο mini jack 3,5 mm και όλo το τηλέφωνο με mini USB.

Και πάμε τώρα στο πιο ενδιαφέρον κομμάτι - το GPS. To N95 8GB περιέχει ήδη όλους τους χάρτες της Ευρώπης (στο απλό Ν95 έπρεπε να τους κατεβάσει κανείς από το www.nokia.com/maps - πράγμα που, αν υπάρχει wi-fi, δεν είναι δύσκολο).

Ο δέκτης GPS λειτουργεί πολύ καλά και σας εντοπίζει μέσα σε 1-3 λεπτά. Φυσικά, όπως όλα τα GPS, καλόν είναι να είναι ακάλυπτος και στο ύπαιθρο.

Η θέση εντοπίζεται επακριβώς - μέχρι και αριθμός σπιτιού. Μετά ορίζεις το πού θες να πας και σου βγάζει γραπτό δρομολόγιο ή, αν προτιμας, διαδρομή στον χάρτη.

Πλήρης σύγχυση επικρατεί για το αν και πόσο κοστίζει το GPS. Ρώτησα σε δύο καταστήματα και σε δύο παρόχους κινητής τηλεφωνίας. Άλλοι μου είπαν ότι για κάθε επικοινωνία με τους δορυφόρους χρεώνεσαι ένα τηλεφώνημα στο εξωτερικό, άλλοι ότι υπάρχει συνδρομή 70 € τον χρόνο, κλπ.

Στην πραγματικότητα ο εντοπισμός και η απλή πλοήγηση δεν κοστίζουν τίποτα. Ούτε οι χάρτες χρεώνονται. (Καλόν είναι να ανανεώνονται συχνά). Αν τώρα θέλει κανείς φωνητική πλοήγηση, οδηγούς πόλεων και ξενάγηση, πρέπει να τα πληρώσει έξτρα με μία κάποια συνδρομή (εκεί μάλλον παίζουν τα 70 € τον χρόνο).

Και κάτι ενδιαφέρον για όσους έχουν άλλα μοντέλα της Nokia. Οι χάρτες μπαίνουν και σε αυτά (τους έβαλα στο Ε65). Βέβαια ο εντοπισμός θέσης θα γίνει με το χέρι από εσάς (εκτός αν προστεθεί εξωτερικός Bluetooth δέκτης GPS). Αλλά κακό είναι να έχει κανείς λεπτομερείς χάρτες όλης της Ελλάδας (και της Ευρώπης) στο κινητό του; Στο site με τους χάρτες που ανάφερα αναγράφεται ποια κινητά μπορούν να τους πάρουν. Είναι κάπου 3,5 ΜΒ. Αν το τηλέφωνο δεν έχει σύνδεση Wi-fi μπορείτε να κατεβάσετε στον υπολογιστή σας το πρόγραμμα Nokia Map Loader και να τους περάσετε από εκεί.

Ε, με ένα τέτοιο τηλέφωνο θα πρέπει να ευχηθεί κανείς: καλές γιορτές!

Τεχνολογία και Μορφολογία

Από παλιά ο άνθρωπος έδινε όμορφη μορφή στα αντικείμενα που χρησιμοποιούσε. Μια ματιά στα αρχαία αγγεία και στα κινέζικα βάζα, θα σας πείσει.

Ωστόσο με την βιομηχανική επανάσταση και την μαζική παραγωγή, η ωραία μορφή δεν ήταν πια θέμα του χειροτέχνη κατασκευαστή. Την εξωτερική εμφάνιση την έδιναν μηχανήματα – και κάποιος έπρεπε να μελετήσει αυτή την μορφή έτσι που α) να είναι ωραία και ελκυστική, β) να είναι εύκολο να κατασκευαστεί μηχανικά και γ) να ταιριάζει με τις λειτουργίες του αντικειμένου. Γεννήθηκε το επάγγελμα του βιομηχανικού σχεδιαστή, του στυλίστα, του μορφολόγου.

Όλοι έχουμε ακούσει για τους Nuccio Bertone, Georgetto Giugaro, “Pinin” Farina, από τον χώρο του αυτοκινήτου – αλλά και άλλα ονόματα σχεδιαστών σας είναι γνωστά: F. A. Porsche, Raymond Loewy, Philippe Stark, Le Corbusier, όλη η σχολή του Bauhaus (Gropius, Mies van der Rohe, Breuer) που σχεδίαζαν έπιπλα και αντικείμενα. Εταιρίες διάσημες για την εμφάνιση των προϊόντων τους ήταν μεταπολεμικά η Braun που σάρωνε τα βραβεία στις εκθέσεις και σήμερα η Apple που πουλάει δεκαπλάσιες ποσότητες ενός προϊόντος, τεχνολογικά όμοιου με τα ανταγωνιστικά, χάρη στην μορφή του.

Το πόσο πουλάει το design το είχα περιγράψει σε ένα κείμενό μου στο RAM με τίτλο: «Η σύζυγος και η γκόμενα». Περιγράφω εκεί πως παράτησα ένα τέλειο από πλευράς λειτουργίας κινητό για να εμπλακώ με ένα άθλιο κατασκεύασμα (που με ταλαιπώρησε αφάνταστα με το κακό λογισμικό του) μόνο και μόνο γιατί ερωτεύτηκα την εμφάνισή του. (Η ιστορία: ΕΔΩ)

Είναι επίσης χαρακτηριστικό ότι ορισμένα αυτοκίνητα πουλάνε «από τα αποδυτήρια», λόγω γραμμής, ενώ άλλα, καλύτερα από κάθε άποψη, δεν σταυρώνουν αγοραστή γιατί απλώς δεν αρέσουν.

Στα νιάτα μου είχα και μία προσωπική εμπλοκή στο θέμα της Βιομηχανικής Μορφολογίας. Αντιγράφω από τους «Δρόμους»:

Αρχές της δεκαετίας του 60, μόλις είχα γυρίσει από την Γερμανία συνάντησα τον Θεμιστοκλή Βαράγκη που πρόσφατα είχε επιστρέψει από την Αγγλία - σπουδές εσωτερικής αρχιτεκτονικής.

Ο (μακαρίτης σήμερα) Βαράγκης ήταν τότε ένας χείμαρρος από ιδέες και σχέδια. Αναβράζων και κοχλάζων. Είχε ήδη αρχίσει να στήνει και να συνθέτει διάφορα πράγματα, που δεν είχαν αποκλειστικά επιχειρηματικό χαρακτήρα. Αργότερα αφοσιώθηκε πιο πολύ στις επιχειρήσεις. Μία από τις πρώτες του δραστηριότητες (μαζί με τον Π. Kανναβό) ήταν η Έκθεση Συγχρόνου Σπιτιού.

Εγώ, λίγα χρόνια νεότερος, έψαχνα συνεχώς για δουλειά. Υπηρετούσα στο Ναυτικό και φυσικά δεν μπορούσα να εργάζομαι με κανονικό ωράριο. Οι δραστηριότητες του Βαράγκη μου ταίριαζαν, τόσο χρονικά όσο και θεματικά. Η τότε σύζυγος μου ήταν αρχιτέκτων και, όπως με την απουσία μου στην Γερμανία είχα χάσει τις παλιές δικές μου παρέες, βρισκόμουν συνεχώς με αρχιτέκτονες. Μία μακρινή (εξ αγχιστείας) συγγένεια με τον Πικιώνη μου είχε δώσει την απόλαυση της γνωριμίας του. (Έχω γράψει γι αυτήν, στον σχετικό τόμο-αφιέρωμα του Ε.Μ.Π.) Ας αφήσουμε που κι από πριν είχα ασχοληθεί - και μέσα στις σπουδές μου - με θέματα αισθητικής του χώρου.

Έτσι βρέθηκα να κάνω Δημόσιες Σχέσεις για την Έκθεση Συγχρόνου Σπιτιού και, μετά, για το Κέντρο Βιομηχανικής Μορφολογίας.

Στην δεύτερη αυτή περίπτωση, ο ρόλος μου δεν ήταν μόνο του Συμβούλου Δημοσιότητας. Ήταν ταυτόχρονα και ο ρόλος του "θεωρητικού" ο οποίος έπρεπε να συγκεκριμενοποιήσει, να εκφράσει και - στη συνέχεια - να εκλαϊκεύσει τις βασικές έννοιες της Βιομηχανικής Μορφολογίας σε ένα εντελώς απροετοίμαστο κοινό. Για το σκοπό αυτό έγραψα δεκάδες άρθρα και κείμενα, μετέφρασα ξένες μελέτες - που δημοσιεύτηκαν στο μικρό περιοδικό του Κέντρου. Είχα την συνολική εκδοτική ευθύνη αυτού του εντύπου, μόνο που (λόγω Ναυτικού) δεν εμφανιζόταν πουθενά το όνομά μου.

Αλλά τι ήταν το Κέντρο Βιομηχανικής Μορφολογίας;

Ήταν μία μεταφορά στα καθ' ημάς του γνωστού Design Center του Λονδίνου. Στεγαζόταν σε δύο ορόφους του νεόδμητου τότε κτηρίου πλατεία Συντάγματος και Ερμού 2. (Αρχιτέκτων Δημήτρης Παπαζήσης. Τότε ξεχώριζε για την αρχιτεκτονική του γραμμή - σήμερα είναι πιο γνωστό λόγω MacDonalds...) Φιλόδοξη προσπάθεια - 700 τ. μ. στο πιο ακριβό σημείο της Αθήνας! – άρχισε να λειτουργεί το 1962. Στην αρχή γνώρισε σημαντική επιτυχία και συγκέντρωσε αρκετά εκθέματα. Όμως η ανταπόκριση του κοινού δεν ήταν ανάλογη (ποιος τότε ενδιαφερόταν για design!) οι εκθέτες είδαν πως η παρουσία τους εκεί δεν έφερνε ανάλογα οικονομικά οφέλη και δεν ανανέωσαν...

Πολλοί γνωστοί Αθηναίοι είχαν εμπλακεί σε αυτή την προσπάθεια. Εμπνευστής και ψυχή του Κέντρου ο Θεμιστοκλής Βαράγκης. Ήταν διευθύνων Σύμβουλος του Κέντρου, μαζί με τον Ηλία Ξανθάκο που φρόντιζε περισσότερο τα οικονομικά. Πρόεδρος δέχθηκε να γίνει ο ογδοηκοντούτης - αλλά πάντα πρόθυμος να υπηρετήσει νέες ιδέες – ακαδημαϊκός Σπύρος Μελάς. Είναι ενδιαφέρον να διαβάσει κανείς στα χρονογραφήματα που έγραψε για το περιοδικό του Κέντρου, πως προσπαθούσε να εξηγήσει (υποψιάζομαι και στον εαυτό του) την έννοια της Μορφολογίας.

Παράλληλα με το Κέντρο (που ήταν Ανώνυμη Εταιρία) δημιουργήθηκε και ένα Σωματείο: Η Ελληνική Εταιρία Βιομηχανικής Μορφολογίας. Τα ονόματα που συναντάει κανείς στο Διοικητικό Συμβούλιο είναι χαρακτηριστικά: Πρόεδρος Θύμιος Παπαγιάννης. Αντιπρόεδρος: Θεμ. Βαράγκης. Γενικός Γραμματέας: Αντώνης Λαμπάκης. Ειδικός Γραμματέας: Τάκης Ζενέτος. Ταμίας: Μιχάλης Κατζουράκης (υπεύθυνος για πολλά από τα έντυπα του Κέντρου). Μέλη: Αλέκος Αναστασιάδης, Γεράσιμος Μολφέσης, Ιππόλυτος Παπαηλιόπουλος, Τίμος Χριστοδούλου. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι μισοί από αυτούς είχαν αποφοιτήσει (όπως κι εγώ) από το Κολέγιο Αθηνών.

Ήταν καλή η παρέα, μα ο τόπος δεν ήταν έτοιμος (δεν ξέρω αν είναι καν σήμερα). Ξεσηκώθηκαν και οι Θεσσαλονικείς για να υπερασπιστούν τα προνόμια της Δ.Ε.Θ. Οι επισκέπτες αραίωσαν, οι εκθέτες επίσης. Ούτε η "υψηλή προστασία της Α. Μ. του Βασιλέως Παύλου" δεν έσωσε το Κέντρο. Το μόνο που μου έμεινε - εκτός από τις αναμνήσεις - είναι ένας σκονισμένος φάκελος. Τον ανοίγω και ανθολογώ διάφορα χαρακτηριστικά κείμενα και στοιχεία της εποχής... Είναι τα έντυπα του Κέντρου: κατάλογοι εκθετών, κανονισμός, διαφημιστικά, τεύχη του περιοδικού (έξη κυκλοφόρησαν, το πέμπτο μου λείπει).

Αυτά σαν αναμνήσεις – αλλά οι εμπειρίες αυτές στέριωσαν μέσα μου ένα μεγάλο ενδιαφέρον για τις μορφές των βιομηχανικών προϊόντων. Θεωρώ ότι η Βιομηχανική Μορφολογία έχει δώσει εκπληκτικά δείγματα δουλειάς, που ξεπερνάνε τα όρια της κατασκευής και μπαίνουν στον χώρο της τέχνης. Άλλωστε δεν είναι τυχαίο ότι σε όλα τα μεγάλα μουσεία μοντέρνας τέχνης υπάρχουν πλέον και δείγματα βιομηχανικών προϊόντων – από καφετιέρες μέχρι αυτοκίνητα…

_________________________________

Επάνω είκόνα από διαφημιστικό έντυπο για τα κινητά της LG, στην μέση η εξέλιξη του iPod και κάτω η μεγάλη μου αγάπη: Lamborghini Miura, design by Bertone.

Γράμματα και στοιχεία

Σίγουρα γράφετε. Με τι γράφετε; Οπωσδήποτε με υπολογιστή (αλλιώς δεν θα ήσασταν εδώ). Αλλά και με το χέρι; Σε τι ποσοστό; (Εγώ αν γράψω πάνω από μία σελίδα με το χέρι, παθαίνω κράμπα).

Πώς φτάσατε στον υπολογιστή – απευθείας, ή μέσω γραφομηχανής; (όπως εγώ). Γράφετε με τυφλό σύστημα ή κοιτάτε το πληκτρολόγιο; Χτυπάτε με όλα τα δάχτυλα ή κυνηγάτε τα γράμματα με τους δείκτες;

Στο πρόγραμμα επεξεργασίας κειμένων (κατά 90% θα είναι Word) τι γραμματοσειρά έχετε για βασική (default); Τα αρχικά προτεινόμενα Times New Roman – ή κάποια άλλη;


Οι γραμματοσειρές (στοιχεία τις λέμε στη τυπογραφία) διαιρούνται σε δύο μεγάλες οικογένειες: τις ισοπαχείς και τις ανισοπαχείς, που θυμίζουν την παλιά καλλιγραφία, όταν, πιέζοντας την πένα, πάχαινε η γραμμή. Αντίθετα τα ισοπαχή ή ευθύγραμμα προέρχονται από το κεφαλαιογράμματο ελληνικό αλφάβητο.

Αλλά και οι ανισοπαχείς διακρίνονται σε serif και sans serif: οι πρώτες με πέλμα (πατούρα) δηλαδή διακοσμητικές απολήξεις στις άκρες των γραμμάτων – οι άλλες όχι.

Κλασικές ισοπαχείς είναι η Olympia, και η Helvetica από την οποία προήλθαν τα Arial. Πρόγονος των περισσότερων ανισοπαχών είναι η Garamond από την οποία κατάγονται τα Elzevier και τα Times.



Τα πλάγια στοιχεία λέγονται italics γιατί τα πρωτοχρησιμοποίησαν οι Ιταλοί. Υπάρχουν και τα μαύρα, ή παχέα, που τα ξέρουμε και ως bold.

Την πρώτη μου ποιητική συλλογή (1953) την στοιχειοθέτησα μόνος μου με στοιχεία της κάσας – Νέα Ελζεβίρ – στο υπόγειο τυπογραφείο Αρ. Παπαζήση.


Όταν πήγα στην διαφήμιση (1963) τους τίτλους των καταχωρίσεων τους χάραζαν με το χέρι ειδικοί γραφίστες ειδικευμένοι στο να σχεδιάζουν γράμματα. Ήταν η πιο δύσκολη και απαιτητική δουλειά στα σχεδιαστήρια.

Μετά κυκλοφόρησαν (μεγάλη ευκολία!) τα Letraset – φύλλα με αυτοκόλλητα τυπογραφικά στοιχεία κάθε είδους.

Στα τέλη της δεκαετίας του 70 ήρθε η φωτοσύνθεση και άλλαξε τα πάντα. Όταν πήρα τον πρώτο μου υπολογιστή που μπορούσε να αλλάζει και να συνθέτει γραμματοσειρές – τρελάθηκα! Τον φόρτωσα με τόσες γραμματοσειρές που δεν μπορούσε να ξεκινήσει…

__________________________________________

Οι 3 εικόνες (1,3,4) είναι από το βιβλίο του Τάκη Κατσουλίδη: "Το Σχέδιο του Γράμματος" (Καστανιώτης 1991). Ο Τ. Κ. έχει σχεδιάσει δύο από τις ωραιότερες ελληνικές γραμματοσειρές (υπάρχουν στο τέλος της εικόνας 1). Στις σκιές της εικόνας 3 φαίνεται πώς αλλάζει το σχέδιο ανά σειρά ανισοπαχών γραμμάτων και στην 4 τα τρικ που χρειάζονται για να φαίνονται ισοπαχή τα γράμματα. Στην εικ. 2 οι γραμματοσειρές του υπολογιστή που έχουν Mg στο όνομα, είναι της Magenta.

Τι θα γίνει κύριε Σουφλιά;

Τον Οκτώβριο του 2007 για πρώτη φορά πουλήθηκαν στην Γερμανία περισσότερα πετρελαιοκίνητα ΙΧ από βενζινοκίνητα. Ας σημειωθεί ότι τα πετρελαιοκίνητα είναι πιο ακριβά στο κόστος αγοράς (αλλά έχουν χαμηλότερη δαπάνη λειτουργίας και συντήρησης). Η τάση προς το πετρέλαιο κυριαρχεί πλέον σε όλη την Ευρώπη. Και είναι φυσικό διότι:

• Οι σύγχρονοι πετρελαιοκινητήρες είναι κατά 30 έως 40% πιο οικονομικοί από ένα ανάλογο βενζινοκινητήρα. Σε συγκριτικά τεστ έχουν αποδειχτεί εξίσου ή και περισσότερο οικονομικοί από τα πολυδιαφημισμένα υβριδικά αυτοκίνητα (αλλά με πολύ μικρότερο κόστος κατασκευής – και άρα αγοράς).

• Χάρη στις τεχνικές έγχυσης common rail και τα διπλά τούρμπο, αποδίδουν υψηλές ιπποδυνάμεις, συγκρίσιμες με τους βενζινοκινητήρες. Ήδη από παλιά είχαν πολύ μεγαλύτερη ροπή. Είναι πια εντελώς αθόρυβοι τόσο που ο οδηγός δεν καταλαβαίνει την διαφορά. Με αποτέλεσμα τώρα να υπάρχουν μεγάλες πολυτελείς λιμουζίνες (BMW σειρά 7, Mercedes S) με ντήζελ.

• Οι πετρελαιοκινητήρες είναι πιο αξιόπιστοι από τους βενζινοκινητήρες (ρωτήστε τους ταξιτζήδες). Έχουν πολύ χαμηλότερο κόστος συντήρησης.

• Τέλος (το πιο σημαντικό) έχουν πολύ χαμηλές εκπομπές CO και, εφόσον είναι εξοπλισμένοι με φίλτρο σωματιδίων, καλύπτουν τις αυστηρότερες οικολογικές προδιαγραφές της Ε. Ε.

Κι ενώ όλη η Ευρώπη (αλλά και οι ΗΠΑ) στρέφονται προς το πετρέλαιο, εδώ εξακολουθεί να ισχύει η αρχαία απαγόρευση κυκλοφορίας πετρελαιοκίνητων ΙΧ σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Θιασώτης της απαγόρευσης ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ. Το υπουργείο Μεταφορών στην προηγούμενη κυβέρνηση είχε κάνει ευνοϊκή εισήγηση αλλά ο κ. Σουφλιάς την απέρριψε.

Γιατί; Ποιος μπορεί να μπει στο νου του Θετταλού Σαρακατσάνου;

Υπάρχει περίπτωση να μην θέλει κάποιος εχέφρων άνθρωπος μείωση κατανάλωσης καυσίμων και μείωση ρύπων;

Εν τω μεταξύ οργιάζει η λαθρο-πώληση και κίνηση, ιδιαίτερα στους μεγάλους κυβισμούς (4Χ4, κλπ) οι οποίοι ωφελούνται ιδιαίτερα από την οικονομία του ντήζελ.

Αυτοκίνητα Αθηναίων εμφανίζονται με έδρα την επαρχία και όλως τυχαίως κυκλοφορούν και στην Αθήνα. Σιωπηρά η λαθροχειρία γίνεται ανεκτή – αλλά γιατί δεν νομιμοποιείται;

Ομολογώ ότι μου είναι αδύνατο να καταλάβω γιατί συντηρείται αυτή η απαγόρευση. Αν είναι για λόγους προστασίας του περιβάλλοντος, όπως λέγεται, – τότε γιατί δεν εκσυγχρονίζονται (ή απαγορεύονται) τα ταξί. Κυκλοφορούν στις πόλεις περισσότερο από τα ΙΧ, έχουν παλιούς κακοσυντηρημένους πετρελαιοκινητήρες και κανένα δεν διαθέτει φίλτρο σωματιδίων – με αποτέλεσμα να μας έχουν φλομώσει στην καπνιά. Μία ματιά στις μετρήσεις των ρύπων θα ήταν αρκετή.

Αλλά ποιος πολιτικός τα έβαλε ποτέ με τους ταξιτζήδες; Ενώ οι ΙΧήδες, πρόβατα επί σφαγήν...

Οικολογία εναντίον Τεχνολογίας;

Στο τελευταίο τεύχος του περιοδικού «Ζενίθ», ενός εντύπου που προωθεί την «εναλλακτική σκέψη», υπάρχουν δύο στήλες που βάζουν απέναντι τα «ιδανικά του σημερινού κόσμου» και τα «ιδανικά του Ζενίθ». Στο αρνητικό ιδανικό «τεχνολογία», το Ζενίθ αντιπαραθέτει την «οικολογία».

Και βέβαια σε κάποια φάση η τεχνολογία έβλαψε το περιβάλλον. Ωστόσο για τον προηγμένο κόσμο η φάση αυτή, της άγριας και ανεξέλεγκτης ανάπτυξης, έχει περάσει (συνεχίζεται δυστυχώς στον αναπτυσσόμενο κόσμο) . Η εποχή όπου λόγω της ομίχλης (smog) της αποκαλούμενης και μπιζελόσουπας (pea-soup) δεν μπορούσες να αναπνεύσεις στο Λονδίνο και το νερό του Τάμεση ήταν δηλητήριο, είναι πενήντα χρόνια πίσω.

Αντίθετα η μόνη ελπίδα της οικολογίας σήμερα είναι η τεχνολογία. Η τεχνολογία καθάρισε την ατμόσφαιρα του Λονδίνου και τον Τάμεση. Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, τα φωτοβολταϊκά και τα αιολικά είναι κατεξοχήν τεχνολογία. Η καθαρή ενέργεια απαιτεί περισσότερες και καλύτερες τεχνικές από το να καις ξύλα ή κάρβουνα – κάτι που επί χιλιετίες έκανε η ανθρωπότητα.

Κυρίως όμως θα πρέπει να αποφύγουμε αυτό που ο Bjorn Lomborg ονομάζει «the Litany» και ο Πάσχος Μανδραβέλης: «ο διαρκής θρήνος για την ανθρωπότητα». Βέβαια η καταστροφολογία πουλάει (ακόμα και ερευνητικές επιδοτήσεις και ακαδημαϊκές χορηγίες παίρνει περισσότερες) αλλά οι αντικειμενικοί δείκτες δείχνουν ότι, από κάθε άποψη, η ανθρωπότητα βρίσκεται σε καλύτερη κατάσταση από ότι σε οποιαδήποτε φάση της ιστορίας της. Με την εξαίρεση – σπεύδω να πω – του δείκτη θερμοκρασίας του πλανήτη, θέμα σύνθετο για το οποίο μιλήσαμε σε άλλο post.

Πέρα από κάθε μεταφυσική υποστασιοποίηση, η ψύχραιμη σκέψη θέλει την διατήρηση της Φύσης όχι επειδή είναι ιερή, όχι επειδή είναι ωραία, αλλά επειδή μας είναι απαραίτητη. Αν κάψουμε όλα τα δέντρα δεν θα έχουμε ξυλεία, σκιά και οξυγόνο – αν μολύνουμε όλα τα ποτάμια δεν θα έχουμε καθαρό πόσιμο νερό. Είναι θέμα κοινής λογικής και όχι ειδικά «οικολογικής συνείδησης».

Μπορεί αυτή η τοποθέτηση να ενοχλήσει – αλλά πρέπει να πω ότι έχω κουραστεί από τις εκδηλώσεις μερικών «οικοχόνδριων», όπως ονομάζω εγώ τους φανατικούς οικολόγους, οι οποίοι απαιτούν ούτε λίγο ούτε πολύ να ακολουθήσουμε την επιταγή του Rousseau και να επιστρέψουμε στην πρωτόγονη φύση και ζωή.

Όταν η μισή ανθρωπότητα υποφέρει ακόμα από την πείνα, τις καιρικές συνθήκες, τις αρρώστιες – η άρνηση της τεχνολογίας, που μπορεί να αντιμετωπίσει αυτά τα δεινά είναι ύβρις. Η τεχνολογία είναι η Δαρβινική μετάλλαξη του ανθρώπου που του επέτρεψε να επιβιώσει σαν είδος. Η λύση δεν είναι λιγότερη τεχνολογία και ανάπτυξη – αλλά περισσότερη και κυρίως καλύτερη. Ο τρώσας και ιάσεται. Οι ζημιές που επέφερε η τεχνολογία στο περιβάλλον, μόνον από αυτή την ίδια μπορούν να θεραπευθούν.

Και πράγματι ήδη η «πράσινη» τεχνολογία, η τεχνολογία της απορρύπανσης και της καθαρής λειτουργίας, είναι ο ταχύτερα αναπτυσσόμενος κλάδος στον χώρο της οικονομίας.

Και η βιοτεχνολογία που δημιουργεί νέες ποικιλίες γενετικά τροποποιημένων αγροτικών προϊόντων είναι η μόνη που μπορεί να εξασφαλίσει την εξάλειψη της πείνας από τον τρίτο κόσμο. Η μεγαλύτερη απόδειξη οικοχονδρίας και οικο-υστερίας είναι η αντίσταση στα γενετικά τροποποιημένα προϊόντα (τα κοινώς αποκαλούμενα μεταλλαγμένα). Δεν έχουμε ούτε μία απόδειξη ότι βλάπτουν. Από τις 81 έρευνες που έγιναν με παραγγελία της Ε. Ε. δεν προέκυψε ούτε μία αρνητική ένδειξη. Σήμερα ήδη καλλιεργούνται σε 22 χώρες, σε 100 εκ. στρέμματα από 10 εκ. ανθρώπους, το 90% των οποίων είναι φτωχοί καλλιεργητές σε αναπτυσσόμενες χώρες. Η αντίσταση στα μεταλλαγμένα (από καλοθρεμμένους Ευρωπαίους για φονταμενταλιστικούς λόγους) είναι ύβρις προς την πείνα των φτωχών.

Δυστυχώς η Οικολογία έχει γίνει μία νέα ιδεολογία - για να μην πω θρησκεία - που κουβαλάει αρχέγονες ιδέες για την ιερότητα της Φύσης. (Μα αν ήταν η φύση ιερή, δεν θα έπρεπε να υπάρχει ούτε γεωργία, ούτε μπολιάσματα δέντρων ή εκτροφή ζώων). Δογματικά προβάλλεται το "φυσικό" ως καλό, ο πρωτόγονος άνθρωπος (ο noble sauvage του Rouseau - ευγενής άγριος) ως πρότυπο και η "επιστροφή στην φύση" ως πανάκεια.

Όμως αυτά είναι όλα ουτοπίες. Χρειάζεται ψύχραιμη σκέψη και καλή τεχνολογία για να γίνει το μέλλον καλύτερο.