
Όλοι όσοι στο παρελθόν είχαμε οδηγήσει αυτοκίνητα με στροβιλοσυμπιεστή (turbo) ξέραμε πως τα χαρακτηριστικά τους ήταν σαφέστατα. Και να μην ήξερες τι υπήρχε κάτω από το καπό, θα το μάντευες με την πρώτη επιτάχυνση.
Πρώτα θα ένιωθες την μεγάλη τους ιπποδύναμη και την ακόμα μεγαλύτερη ροπή – εντελώς δυσανάλογες με τον κυβισμό του κινητήρα.
Αλλά η δύναμη θα ερχόταν απότομα, μετά από ένα δισταγμό (turbo lag – αδρανειακή υστέρηση) που στα παλιότερα μοντέλα την χαρακτηρίζαμε «κλωτσιά» ή «μπότα». Ήταν τόσο ξαφνική που, αν δεν ήξερες, μπορούσες να χάσεις τον έλεγχο.
Τέλος το άλλο γνώρισμα ήταν η ταχύτητα με την οποία έτρεχε ο δείκτης του ρεζερβουάρ. Σχεδόν σαν το ταχύμετρο… Μεγάλες φαγάνες τα τούρμπο – όλο στα βενζινάδικα ήσουνα και η τσέπη άδειαζε σαν το ντεπόζιτο.
Εδώ και πέντε μέρες οδηγώ ένα αυτοκίνητο που, ενώ έχει τούρμπο, δεν παρουσιάζει κανένα από αυτά τα χαρακτηριστικά. Είναι ιδιαίτερα οικονομικό, επιταχύνει ευθύγραμμα από τις πιο χαμηλές στροφές και ενώ είναι γρήγορο, η δύναμή του εκδηλώνεται με πολιτισμένο, ήπιο και αθόρυβο τρόπο.
Πρόκειται για έναν εκπρόσωπο της νέας γενεάς των τούρμπο – των αποκαλούμενων light pressure ή απλώς light turbos. Τα τούρμπο αυτά, γέννημα των πετρελαιοκινητήρων (που τώρα πια χρησιμοποιούν σχεδόν όλοι υπερσυμπιεστή), είναι μικρά και αφάνταστα γρήγορα. Μπορεί να φτάσουν και τις 250 000 στροφές ανά λεπτό. Η κατασκευή τους έγινε δυνατή από την επινόηση νέων υλικών που αντέχουν σε θερμοκρασίες μέχρι 1000 βαθμούς και νέων συστημάτων λίπανσης και ψύξης. Λόγω μεγέθους και ταχύτητος οι στροβιλοσυμπιεστές αυτοί εργάζονται από τις χαμηλές στροφές και επιδρούν περισσότερο στην ροπή παρά στην ιπποδύναμη. Η μαζική παραγωγή τους για τους πετρελαιοκινητήρες τα έκανε προσιτά και αξιόπιστα. Έτσι η μεταφορά και προσαρμογή τους στους βενζινοκινητήρες ήταν μία απλή υπόθεση.
Απλή… σαν το αυγό του Κολόμβου. Έπρεπε κάποιος να το σκεφθεί. Το έκανε πρώτη στα μικρά κυβικά η Volkswagen. (Η Saab είχε προηγηθεί στα μεγάλα κυβικά, χωρίς να προχωρήσει περισσότερο).
Αποτέλεσμα: ο τετραγωνισμός του κύκλου! Οι κινητήρες αυτοί επιτυγχάνουν ΚΑΙ μεγαλύτερη οικονομία – ΚΑΙ χαμηλότερες τιμές CO2 – ΚΑΙ μεγαλύτερη ροπή – ΚΑΙ (οριακά) καλύτερη ιπποδύναμη.
Π. χ. ο κινητήρας του αυτοκινήτου που οδηγώ (Renault Twingo GT) έχει 1149 κ. ε. Αποδίδει 100 ίππους (και σε overboost 110) η ροπή του είναι 14.8 Kgm/3000rpm, έχει εκπομπές CO2 140 γρ/χλμ και καταναλώνει κάτω από 6 λίτρα στα 100 χιλιόμετρα. Κι αυτά για ένα όχημα που επιταχύνει 0-100 σε 9.7 δεύτερα και έχει ανωτάτη ταχύτητα 190 χλμ/ώρα.
Στην διαφήμισή της η Renault λέει ότι έχει την ιπποδύναμη ενός κινητήρα 1400 κ.ε. την ροπή ενός 1600 και την κατανάλωση ενός 1200. Και έτσι είναι.
Η Renault είναι η τρίτη εταιρία που χρησιμοποιεί το light turbo. Η πρώτη και πρωτοπόρος ήταν – και παραμένει – η Volkswagen. Ο κινητήρας TSi (TFSI στην Audi) 1400 κ. ε. με τρεις μορφές και ιπποδυνάμεις (122, 140 και 170 ίππων) θα περάσει στην ιστορία ως ο απόλυτος πρωτοπόρος. Ήδη τον χρησιμοποιεί σε πολλά μοντέλα (κάθε λίγο και άλλο) όλου του συγκροτήματος VAG. Σε ένα κινητήρα (335i) χρησιμοποίησε την ίδια τεχνική και η BMW.
To downsizing (σμίκρυνση) είναι προς το παρόν η μόνη λύση για να αντιμετωπίσουν οι αυτοκινητοβιομηχανίες τις προκλήσεις της εποχής: ρύπανση και προδιαγραφές της Ε.Ε. Μικρότεροι κινητήρες σημαίνει: ελαφρότερα οχήματα, μεγαλύτερη οικονομία καυσίμου και λιγότερες εκπομπές καυσαερίων (αυτά τα δύο τελευταία μεγέθη είναι ευθέως ανάλογα).
Παράλληλα, χάρη στα τούρμπο, δεν μειώνεται – αντίθετα αυξάνεται η απόδοση των κινητήρων. Φτάσαμε ένα μεσαίο σταίησιον όπως το VW Golf Variant μήκους 4,56μ. και βάρους 1300 κιλών να επιταχύνει 0-100 σε 9,4 και να καίει γύρω στα 6 λίτρα τα 100! Κι αυτά χάρη στον θαυματουργό κινητήρα 1400 TSi – 122 ίππων.
Τα τούρμπο λοιπόν επέστρεψαν δριμύτερα – και έχουμε να δούμε κι άλλες καινοτομίες όταν εξαπλωθεί ακόμα περισσότερο αυτή η τεχνολογία.
Καλά το λέω εγώ πως δεν υπάρχουν όρια στην ανθρώπινη εφευρετικότητα. Οταν βρεθεί μπροστά σε μία πρόκληση, γεννάει!